Otworzyli pierwszą w Polsce miejską farmę wodno-żywnościową

We Wrocławiu powstała pierwsza w Polsce miejska farma wodno-żywnościowa. To obiecująca alternatywa do zrównoważonej produkcji żywności, szczególnie w mieście.

• We Wrocławiu powstała pierwsza w Polsce miejska farma wodno-żywnościowa.
• Dr Katarzyna Pala: "Farmy akwaponiczne, w których hoduje się zarówno zwierzęta jak i rośliny, przy zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, będą obiecującą alternatywą do zrównoważonej produkcji żywności, szczególnie w mieście".
• Paweł Pedrycz: "Projektowanie farmy akwaponicznej było dla mnie wyjątkowym wyzwaniem".

Każda innowacja zaczyna się od pomysłu. I tak było w przypadku budowy AquaFarmy we Wrocławiu, gdyż idea zbudowania w Polsce farmy akwaponicznej powstała w czasie pierwszego w kraju hakatonu, który w całości poświęcony był zagadnieniom gospodarki wodnej. Jego uczestnicy pracowali nad rozwiązaniem problemu braku wody, z którym będzie musiał wkrótce zmierzyć się cały świat. Wyzwaniem podjętym przez pracowników Water Science Technology Institute we Wrocławiu była technologiczna zmiana i wprowadzenie w życie zasad zgodnych z Ideą 3W: woda-wodór-węgiel. Nowoczesne rozwiązania i Idea 3W mogą wejść na dobre do naszego codziennego życia, by czynić je bardziej zrównoważonym.

Idea zbudowania w Polsce farmy akwaponicznej powstała w czasie pierwszego w kraju hakatonu, który w całości poświęcony był zagadnieniom gospodarki wodnej. Jego uczestnicy pracowali nad rozwiązaniem problemu braku wody, z którym będzie musiał wkrótce zmierzyć się cały świat, fot. mat. prasowe

Według założycieli AquaFarmy w przyszłości standardem będzie retencjonowanie wody w domach, wykorzystanie deszczówki, uprawa i hodowla żywności w tkance miasta przez zastosowanie technologii obiegu zamkniętego RAS (Recirculating Aquaculture Systems) w mikro- i makroskali produkcji żywności. Rolnictwo miejskie jest bowiem przyszłością miast i świadomym ekologicznie sposobem na ich zrównoważony rozwój.

Farmy akwaponiczne to wyjątkowa alternatywa dla miast

Czy wraz ze zmianami klimatu uda się wyżywić wzrastającą liczbę ludzi na świecie? Czy system miejskich farm akwaponicznych może stać się ważnym ogniwem w systemie upraw żywności? Czy nowe technologie pozwolą nam produkować zdrową żywność w dobie zmian klimatycznych? W jaki sposób można uprawiać zdrową żywność, zmniejszyć zużycie wody, nawozów i paliw kopalnych? W jaki sposób miejskie farmy akwaponiczne przyczynią się do ochrony bioróżnorodności?

Farmy akwaponiczne, w których hoduje się zarówno zwierzęta jak i rośliny, przy zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych, będą obiecującą alternatywą do zrównoważonej produkcji żywności, szczególnie w mieście. Dodatkową wartością dla takich farm jest zastosowanie systemu oczyszczania wody deszczowej. Dzięki temu będzie możliwa produkcja żywności zdrowej, bez dodatków antybiotyków i herbicydów, z ograniczeniem zużycia wody oraz z ograniczeniem negatywnego wpływu na środowisko - twierdzi dr Katarzyna Pala, prezeska Water Science and Technology Institute - H2O SciTech będącego liderem pilotażowego projektu, w ramach którego wybudowano instalacje akwaponiczne we Wrocławiu i Oslo.

To odpowiedź na zmiany klimatu

Zagrożenia wynikające ze zmian klimatu nie ominą Polski. Farmy akwaponiczne stanowią jedną z najbardziej postępowych form nowoczesnego rolnictwa, ponieważ odpowiadają na potrzeby, a zarazem rozwiązują wiele problemów związanych z uprawą jedzenia w nowych warunkach klimatycznych i społecznych. Według Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) rolnictwo w obecnej formie odpowiada za 8 proc. polskiej emisji gazów cieplarnianych. Jednocześnie jest jednym z najbardziej wodochłonnych sektorów gospodarki i życia pochłaniając gigantyczne ilości wody. Za większość zużycia zasobów słodkiej wody, bo aż w 69 proc. odpowiada właśnie rolnictwo w tradycyjnej formie i produkcja żywności. Ogromne ilości wody są zużywane do produkcji mięsa.

Deficyt wody w Polsce staje się coraz bardziej odczuwalny, gdyż zużywamy jej więcej i szybciej, niż jest w stanie się odtworzyć. Według raportu Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 roku „Polska na drodze zrównoważonego rozwoju” klasyfikujemy się na 24 miejscu w Unii Europejskiej pod względem odnawialnych zasobów słodkiej wody przypadających na jednego mieszkańca. Sytuuje to nasz kraj tuż przed Czechami, Cyprem i Maltą.

Jednocześnie zasoby wodne w Polsce są relatywnie niewielkie, a dodatkowo cechuje je zmienność sezonowa i zróżnicowanie obszarowe. Wielkość odnawialnych zasobów wody słodkiej przypadająca na jednego mieszkańca Polski wynosi niecałe 1600 m³ i jest 2,5 razy mniejsza od średniej europejskiej, a także 4,5 razy mniejsza od przeciętnej dla świata.

W lokalnej hodowali akwaponicznej skróceniu ulega także łańcucha dostaw, a co za tym idzie, ograniczony zostaje ślad węglowy, czyli zmniejsza się wydalenie CO2 do atmosfery, które jest związane z transportem żywności z odległych obszarowo terenów, fot. mat. prasowe

Bezglebowa forma uprawy, która jest stosowana na farmach akwaponicznych dąży minimalizacji zużycia wody nawet o 90 proc. Dzięki temu nowoczesnemu rozwiązaniu technologicznemu, wspiera się odbudowę zagrożonych ekosystemów i chroni bioróżnorodność.

Czytaj więcej

Miejskie farmy - czeka nas boom, który nie ominie nawet centrów handlowych

Do 2050 roku 2/3 populacji świata będzie żyć w miastach, więc lokalna produkcja żywności to wyzwanie, a w niedalekiej przyszłości również konieczność. Hodowanie żywności w miastach staje się coraz bardziej popularne także dlatego, że zmiany klimatyczne i postępująca susza związana z niedoborem wody stają się olbrzymim wyzwaniem dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego rosnącej liczby ludności. W lokalnej hodowali akwaponicznej skróceniu ulega także łańcucha dostaw, a co za tym idzie, ograniczony zostaje ślad węglowy, czyli zmniejsza się wydalenie CO2 do atmosfery, które jest związane z transportem żywności z odległych obszarowo terenów.

Do problemów związanych ze zmianami klimatu, które w niedalekiej przyszłości wpłyną na zaburzenia w łańcuchu dostaw żywności, dochodzą rosnące temperatury powietrza i zmiany stref klimatycznych. Przyszłość nowoczesnego rolnictwa związana jest więc z zieloną transformacją miast i rozwojem upraw hydroponicznych w warunkach zamkniętych, które dostarczą żywności lokalnym mieszkańcom.

Projektowanie farmy akwaponicznej było dla mnie wyjątkowym wyzwaniem, gdyż w ten sposób wytyczamy nowy kierunek w podejściu do produkcji żywności na terenach miejskich. To namacalnie pokazuje, że uprawa roślin jadalnych, a nawet hodowla zwierząt w mieście jest możliwa, i co więcej nie jest to jakaś nieprzyjazna technologiczna instalacja tylko miejsce mogące stać się lokalny punktem spotkań. To krok w stronę bardziej samowystarczalnych miast – co staje się szczególnie istotne w dobie kryzysu klimatycznego - przekonuje Paweł Pedrycz, urbanista i badacz morfologii na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.

Podobał się artykuł? Podziel się!