W ramach pracy licencjackiej studentka gdańskiej ASP, Urszula Krauze, stworzyła projekt rewitalizacji ruin gotyckiego kościoła w Steblewie. Za cel młoda projektantka postawiła sobie stworzenie przestrzeni publicznej zarówno dla lokalsów, jak i turystów.
Ważnym aspektem w projekcie jest minimalna ingerencja w zabytkowe ruiny, która może być również tymczasowa oraz szacunek i dbałość o historię tego miejsca. Zachowuje obecny stan ruiny dopuszczając jedynie możliwość ograniczonych prac zabezpieczających i uzupełnienie o tymczasowe elementy. Istotą projektu jest architektoniczny dialog między starym a nowym, przeszłością i teraźniejszością.
Najważniejszym elementem projektowanej architektury jest wolnostojący budynek posadowiony wewnątrz nawy pierwotnego kościoła. Ze względu na chęć zbliżenia się do kultury lokalnej, powstała tradycyjna konstrukcja ciesielska. Konstrukcja z drewna sosnowego została przykryta jedynie szkłem, aby go nie przesłaniać. Aby całkowicie nie odgradzać wnętrza od zewnętrza południowa oraz północna przegroda jest wykonana z tafli szklanych na zawiasach piwotowych, które możemy otworzyć w ciepłe dni. Chłodniejszą porą roku przegroda może być zamknięta i osłonięta zasłonami, które dodatkowo izolują wnętrze. Latem tekstylia mogą nas chronić przed gorącem i pełnić funkcję moskitiery.
Na parterze znajduje się kuchnia przystosowana do warsztatów kulinarnych nawet dla dwunastu uczestników. Blaty oraz szafki kuchenne są wykonane z płyt stropowych typu filigran, pochodzących z odpadów produkcyjnych i są miejscowo uzupełnione o drewniane fronty. Nad blatami zawieszone są drewniane drążki, opalane i olejowane do suszenia ziół. Na środku znajduje się trzon kuchenny z piekarnikiem i dwoma stanowiskami kuchennymi z centralnie umieszczonym kominem. Konstrukcja pełni również funkcję ogrzewania budynku. Umiejscowienie kuchni oraz jej układ wiąże się z tradycyjną czarną kuchnią na Żuławach. Oprócz kuchni na parterze znajdują się stoły jadalniane, przy których można również organizować spotkania. Elementy wnętrza z palonego drewna nie tylko mają wpływać na estetykę, ale również nawiązywać do historii dawnego kościoła, który został podpalony. Nad stołami zawisną lampy z kloszami wiklinowymi. Po stronie wschodniej we wnętrzu znajduje się klatka schodowa z windą dla niepełnosprawnych, otoczona drewnianymi belkami po których rosną pnącza.
Schody prowadzą nas na poddasze, gdzie znajduje się szklarnia z owocami, warzywami i ziołami na użytek warsztatów kulinarnych oraz społeczności lokalnej. Znajdują się tam blaty robocze, regały i podwieszane półki na roślinność oraz ławki, gdzie można przykładowo odpocząć i poczytać książkę. Południowa część dachu jest wyposażona w naklejane panele fotowoltaiczne z perowskitów, a z energii słonecznej uzyskujemy prąd dla całego budynku.
Pierwotna kruchta otrzyma nową funkcję, sklepik z produktami regionalnymi. Produkty takie jak lokalne piwo, przetwory, owoce, warzywa, przyprawy oraz rękodzieło będą mogli tam sprzedawać lokalni producenci jak i prywatni gospodarze.
Na otwartej przestrzeni zaprojektowano niewielkie drewniane place, gdzie mogą odbywać się warsztaty o charakterze rzemieślniczym czy artystycznym lub zwyczajnie mogą się tam znajdować siedziska do spędzania czasu na powietrzu.
Oryginalna struktura wieży również pozostaje bez większej ingerencji. W blendach na dolnym poziomie zostaną umieszczone tablice informacyjne opowiadające historię Żuław, Steblewa oraz samych ruin. Nad głowami odwiedzających w projekcie jest zawieszona instalacja artystyczna z wikliny. Lekkie pionowe pędy zostaną przymocowane za pomocą przeźroczystych żyłek do kratki umieszczonej na samej górze wieży. Instalacja będzie swobodnie poruszana przez wiatr dając delikatne efekty dźwiękowe.
Ingerencja w ruiny w projekcie jest zdawkowa ze względu na szacunek do jego historii, natomiast architektka pragnęła nadać murom subtelną nowoczesną tkankę. Puste ostrołukowe otwory po dawnych gotyckich witrażach wypełniono projektowanymi „nowoczesnymi witrażami”. Geometryczne rozedrgane otwory wycięte w drewnie zdobią nie tylko pierwotne otwory okienne, ale są też wykorzystane jako nowoprojektowane drzwi i obudowę windy.
© Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
Architekt FBT Pracownia Architektury i Urbanistyki
Architekt Kazimierski i Ryba sp.j.
Architekt Kazimierski i Ryba sp.j.
Architekt PRC Architekci
Architekt, założyciel nsMoonStudio
Generalny projektant, właściciel S.A.M.I. Architekci