Zielone płuca miasta. Powstał masterplan najmłodszego parku w Gdańsku

Powstał masterplan Parku Południowego w Gdańsku. W planach projektantów są cztery strefy, most linowy, sady, amfiteatr, skatepark, strefa foodtrucków, a nawet psi i... koci plac zabaw.

• Koncepcja architektoniczno - krajobrazowa Parku Południowego to szczegółowy plan urządzenia najmłodszego gdańskiego parku.
• To pierwszy park, który jest projektowany na podstawie wniosków z konsultacji społecznych.
• Joanna Rayss z pracowni Rayss Group: "Nasza koncepcja zakłada więc możliwie jak najmniej inwazji w zastanym krajobrazie".

Park Południowy w Gdańsku nabiera coraz bardziej realnych kształtów. Po konsultacjach społecznych do pracy przystąpił zespół projektantów. Do zaplanowania było aż 77 hektarów zielonej przestrzeni. Z jednej strony projektanci musieli zadbać o ochronę zasobów przyrody, a jednocześnie wziąć pod uwagę potrzeby mieszkańców.

Wizualizacja drewnianego trapu w zalesionej części Parku Południowego w Gdańsku, fot. mat. Biuro Architekta Miasta Gdańska

Jak najmniej inwazji w zastanym krajobrazie

Na zlecenie Biura Architekta Miasta, który odpowiada za realizację przedsięwzięcia, powstał projekt architektoniczno - krajobrazowy Parku Południowego. Dr Joanna Rayss kierowniczka zespołu projektowego, architekta krajobrazu z pracowni Rayss Group, zaznacza, że koncepcję przygotowano z myślą nie tylko o ludziach, ale także "zwierzęcych mieszkańcach miasta", którzy już w tym parku mieszkają.

W Parku Południowym mamy istniejący, aktywny ekosystem, ten park już tam po prostu jest. Mieszkańcy podczas konsultacji najczęściej obawiali się, żeby go nie zepsuć, nie rozjechać koparkami. Podstawowa zasada dla przyszłości tego terenu brzmi: nie wycinać, nie niszczyć, nie szkodzić. Nasza koncepcja zakłada więc możliwie jak najmniej inwazji w zastanym krajobrazie. Wystarczy wzmocnić istniejące już walory parku, spontanicznie wydeptane trasy spacerowe i zadbać o jego udostępnienie - podkreśla Joanna Rayss.

Równolegle z architektami tworzącymi koncepcję parku i w bliskiej współpracy z nimi, działali urbaniści z Biura Rozwoju Gdańska, przygotowując zapowiadane od początku zmiany w kilku miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które zagwarantują dobrą dostępność i spójność parku na przyszłość także na prywatnych deweloperskich terenach.

Park Południowy podzielony na cztery strefy

Jakie są "walory wyjściowe" Parku Południowego? Inwentaryzacja wykazała obecność wielu stanowisk lęgowych. Gniazduje tu 47 gatunków ptaków. W parku wyróżnić można ponad 20 gatunków drzew i roślinności średniowysokiej.

Park Południowy w Gdańsku: propozycja mostu linowego nad Jarem Jaworzniaków pozostałym po dawnym cieku wodnym, fot. mat. Biuro Architekta Miasta Gdańsk

Wielkim walorem przyrodniczym tego obszaru jest też woda. Przepływają przez teren potoki Oruński i Kozacki. Są tu dwa pokaźne zbiorniki retencyjne Świętokrzyska I i II, półdziki Staw Dulina oraz okresowo występujące mokradła.

Aby zachować wszystkie elementy zastanego krajobrazu na możliwie jak największej powierzchni, park podzielono na cztery strefy: dziką, naturalnej sukcesji, łąkowo - polną i aktywności i rekreacji.

I tak strefa dzika to obszar najmniejszej ingerencji człowieka. Ogranicza się ona do wykonania niezbędnych w niektórych punktach ścieżek nadwieszonych nad naturalną ściółką. Jedyną dopuszczalną formą aktywności jest tu spacer. Strefa dzika to strefa ciszy, z zakazem wprowadzania zwierząt.

Strefa naturalnej sukcesji to według projektantów "cała reszta parku". Przestrzeń, w której człowiek już ingerował, ale w parku ma być obszarem formowania się nowej dzikiej przyrody miasta, miejscem samoregulacji i "naturalnej adaptacyjności". Przy zbiornikach retencyjnych, które prawie w całości znajdują się w tej strefie, powstanie naturalna oczyszczalnia wody opadowej, czyli system sedymentacyjno - biofiltracyjny. Możliwy będzie tu ruch pieszy i rowerowy oraz spacer ze zwierzęciem. Powstaną punkty widokowe, w tym m.in. pomost nad stawem Dulina i trap nad suchą częścią zbiornika Świętokrzyska I.

Strefa łąkowo - polna - tu projektanci widzą miejsce na ogólnodostępny sad drzew owocowych i sad dziki oraz miejski warzywnik, na łąki kwiatowe oraz miejsce wypasu dla zwierząt hodowlanych. Wyznaczone tu będą przestrzenie na leżakowanie i piknikowanie, fot. mat. Biuro Architekta Miasta Gdańska

Strefa łąkowo - polna to zachowane fragmenty krajobrazu kulturowego rolniczego: dawne rolnicze przestrzenie produkcyjne, pastwiska, sady i łąki oraz śródpolne zadrzewienia. Idąc tym sielskim tropem, projektanci widzą tu miejsce na ogólnodostępny sad drzew owocowych i sad dziki oraz miejski warzywnik, na łąki kwiatowe oraz miejsce wypasu dla zwierząt hodowlanych. Wyznaczone tu będą przestrzenie na leżakowanie i piknikowanie, a w wyznaczonych miejscach na spacer z psem będzie można się wybrać bez smyczy.

Strefa aktywności i rekreacji to tereny zieleni urządzonej, historyczne założenia parkowe, niegdysiejsze ogrody. To tu znajdzie się przestrzeń na różnorodne place zabaw, amfiteatr leśny, park linowy z wykorzystaniem naturalnej dzikości terenu, psi i koci plac zabaw, toalety publiczne, liczne altany, leżaki, ławki i hamaki, strefę foodtruck'ów i stałej gastronomii, Gdańską Strefę Freeride`ową, skatepark, a także - usytuowane na granicy parku - przyszłe Centrum Dzielnicowe Gdańsk Południe.

Podobał się artykuł? Podziel się!