Architektura w metaverse. Czy wirtualny sklep osiedlowy może kształtować postawę odpowiedzialności?

Metaverse inspiruje architektów, a budynki, projektowane na tych samych zasadach co prawdziwe bryły, trafiają już do wirtualnego świata. Takim projektem jest właśnie Okrąglak, będący wirtualną odsłoną sklepu osiedlowego, działającego na zasadach zero waste. Twórcy, czyli zespół pracowni A8 Architektura, wykazali się wyjątkową czujnością – każdy element konstrukcji został przemyślany i zaplanowany tak, żeby działał w zgodzie z naturą i jej siłami. Funkcje budynku i otaczającej go przestrzeni odwołują się natomiast do idei 15-minutowych miast.

• Czy w miastach ze szkła, betonu i stali jest miejsce na architekturę przyjazną środowisku i człowiekowi? Twórcy nowego, wirtualnego concept store’u Okrąglak przekonują, że tak.
• Naturalne materiały budowlane, wykorzystanie sił przyrody m.in. do naświetlania i zaciemniania budynku oraz inkluzywność przestrzeni – to główne elementy, na jakie postawili architekci przy projektowaniu modelu tego zrównoważonego sklepu.
• Ten projekt to hołd dla matki natury, który kształtuje społeczną postawę odpowiedzialności wobec środowiska.

Okrąglak to wirtualna koncepcja sklepu, zaprojektowana przez zespół studia A8 Architektura przy wsparciu inwestycyjnym Interseroh Organizacji Odzysku Opakowań S.A. Głównym założeniem było stworzenie miejsca zgodnego z ideami gospodarki o obiegu zamkniętym, które kształtuje odpowiedzialne względem środowiska postawy społeczne – zarówno wśród osób kupujących, jak i tych podmiotów produkujących, które wstawiają swoje produkty na sklepowe półki.

- Możliwość zaprojektowania obiektu, którego fundamentem jest zastosowanie proekologicznych rozwiązań przestrzennych i materiałowych, jednocześnie nastawionego na człowieka jako najważniejszego użytkownika, było bardzo ekscytujące. Cały sektor budownictwa, mający istotny udział w gospodarce każdego kraju odpowiada m.in za przeszło 40- procentowe zużycie energii, a na etapie budowy za 30-procentowe zużycie wody i 50- procentowe wydobywanie materiałów. Takie projekty jak Okrąglak przyczyniają się do zwiększania świadomości na temat architektury, która nas otacza – komentuje Piotr Lewandowski, właściciel studio A8 Architektura.

Konstrukcja budynku nie szpeci krajobrazu, lecz pozostaje z nim w harmonii. To wyjątkowe miejsce w sieci, ma pomóc kupującym w podejmowaniu ekologicznych wyborów poprzez swój asortyment, jakim są sezonowe produkty zapakowane w wielorazowe, recyklingowalne lub kompostowalne opakowania. W Okrąglaku zaplanowane zostały też liczne funkcje dla osób odwiedzających sklep i przechodniów - w założeniu twórców, sklep pełni nie tylko swoją podstawową rolę przestrzeni wymiany towarów i usług, ale zapewnia również miejsce do spotkań i odpoczynku dla mieszkańców.

Budynek bez kantów jako symbol transparentności

Okrąglak to samozaciemniająca się bryła – jej drewniana konstrukcja podtrzymuje zakrzywiony dach, który dzięki obecności świetlika pozwala kontrolować ilość światła, wpadającego do wnętrza budynku. Gra światłem i cieniem umożliwia regulowanie temperatury wewnątrz sklepu, co sprzyja utrzymaniu świeżości warzyw i owoców w upalne dni. Dach odgrywa także ważną rolę w oszczędzaniu słodkiej wody – specjalne korytka na jego powierzchni odprowadzają deszczówkę do zbiornika. Zebrana woda ma posłużyć do podlewania kwiatów, mycia podłóg oraz spłukiwania toalety. Na zewnątrz budynku wydzielona została też specjalna strefa odpadowa z automatem do recyklingu oraz kompostownikiem Oklin GG02, który przetwarza resztki pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.

Duże okna zamontowane przy samej podłodze sprawiają, że w ciągu dnia budynek jest dobrze doświetlony światłem słonecznym, co pozwala na oszczędzanie energii elektrycznej. Przezroczyste ściany i okrągły kształt budynku mają być symbolem transparentności i uczciwości, na jaką mogą i powinni liczyć klienci oraz klientki. Wchodząc do środka, nie sposób pominąć wzrokiem donicy z bujną roślinnością, usytuowanej w samym centrum wnętrza. Dookoła sklepu rozplanowane zostały półki z produktami codziennego użytku jak owoce i warzywa, nabiał/vege nabiał, napoje, przekąski, kosmetyki i prasa. W budynku znajduje się refillomat, czyli automat do uzupełniania opakowań z kosmetykami w płynie. Żeby z niego skorzystać, należy przynieść ze sobą pustą butelkę po szamponie czy mydle. Obok znajdziemy butelkomat Sielaff – maszynę, która przyjmuje puszki aluminiowe oraz plastikowe i szklane butelki. Zwracając pojemnik do tego automatu można mieć pewność, że trafi on do recyklingu.

Dla ludzi i natury

Okrąglak ma być miejscem spotkań dla lokalnej społeczności, dlatego pośrodku pozostawiono przestrzeń na siedzisko, a obok kasy umieszczono ekspres do kawy. W strefie DIY („Wymień, kup, zrób”) można wymieniać się przyniesionymi rzeczami np. torbami lub warzyworkami wielorazowego użytku. Ponadto, dla odwiedzających dostępny jest sanitariat. O inkluzywną przestrzeń zadbano dostosowując szerokość korytarza oraz wysokość lady sklepowej do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Na zewnątrz wygospodarowano miejsce zarówno na stojak na rowery, jak i dziecięce wózki.

Przestrzeń domykają ławki, które – wraz z roślinnością – okalają budynek. W dużych donicach posiano miniaturę łąki kwietnej, pełną ziół i kwiatów, która dostarcza pożywienie oraz schronienie dla wielu gatunków owadów. Z kolei bluszcz, który pnie się po drewnianych panelach, oczyszcza powietrze i daje odpocząć zmęczonym oczom. Rośliny „karmione” są nie tylko deszczówką, ale też prekompostem pozyskanym z urządzenia Oklin.

Gdzie można zobaczyć ten produkt nowoczesnej architektury? Fizycznie – nigdzie. Okrąglak to miejsce przyjazne tak dla ludzi, jak i dla natury. Jest konceptem idealnego sklepu, który może powstać w przyszłości, jeżeli inwestorzy wezmą sobie do serca idee zrównoważonego budownictwa. Obecnie budynek można zwiedzić w interaktywnej przestrzeni metaverse na stronie ekobezkantow.pl, która pełni funkcję edukacyjną. Chcemy uczyć konsumentów, jak robić świadome zakupy, a producentów zachęcamy do odpowiedzialnego wytwarzania opakowań. Niczego u nas nie kupisz, ale na pewno dowiesz się czegoś nowego – komentuje Agata Szczotka-Sarna, dyrektorka ds. zrównoważonego rozwoju w Interseroh Organizacji Odzysku Opakowań S.A.

Półki sklepowe Okrąglaka będą zapełniały dobre przykłady ekologicznych opakowań, które są dostępne w prawdziwych sklepach. Każdy może je dodać – zarówno kupujący jak i producenci. Żeby to zrobić, wystarczy uzupełnić prosty formularz i załączyć zdjęcie opakowania na stronie ekobezkantow.pl. Następnie zgłoszenie zostanie sprawdzone przez administratorów Interseroh. Dzięki tej weryfikacji, Okrąglak stanie się zaufanym miejscem w sieci, z którego można się dowiedzieć, jakie opakowania najmniej szkodzą środowisku.

Podobał się artykuł? Podziel się!