Obraz Rubensa „Portret Damy” został oficjalnie najdroższym dziełem na polskim rynku sztuki. Obraz „zdetronizował” wcześniejszego rekordzistę, „Dwie mężatki” Andrzeja Wróblewskiego.
To była najbardziej oczekiwana aukcja w historii polskiego rynku sztuki. Po raz pierwszy pojawiło się na naszym rynku dzieło autorstwa jednego z najbardziej znanych artystów na świecie, o doskonałej proweniencji. „Portret Damy” autorstwa Petera Paula Rubensa ma udokumentowaną historię od momentu opuszczenia pracowni artysty w Antwerpii około 1626 roku do czasów współczesnych.
Na przestrzeni wieków należał między innymi do Sir Petera Lely, brytyjskiego malarza i przyjaciela Rubensa, przez prawie dwa wieki zdobił kolekcję książąt Buckingham i Chandos w najwspanialszej rezydencji nowożytnej Anglii – pałacu Stowe, trafiając potem do znanych marszandów i kolekcjonerów: Roberta Roe, Wynne’a Ellisa i Julesa Porgèsa. Od połowy XX w. do 2011 pozostawał własnością rodziny egipskiego księcia Mohammeda Alego Ibrahima i księżniczki Hanzade. Po raz ostatni prezentowany był publicznie na wystawie w Brukseli w 1965 roku. Ostatnio wykonana konserwacja dzieła, badania technologiczne oraz stylistyczno atrybucyjne potwierdziły autorstwo Rubensa z uczestniczeniem jego warsztatu.
Przez ponad 300 lat uważano, że przedstawiona na obrazie młoda kobieta o ciemnych oczach ubrana w czarną, aksamitną suknię to Isabella Brant, pierwsza żona Rubensa. Dzisiaj eksperci skłaniają się ku opinii, że to raczej jedna z jej sióstr lub członkini wpływowej rodziny Duarte z XVII-wiecznej Antwerpii, zajmującej się handlem złotem i kamieniami szlachetnymi. Za tą drugą hipotezą mogą przemawiać charakterystyczne klejnoty, zdobiące portretowaną.
Portrety namalowane przez Rubensa pojawiają się na aukcjach rzadko, zawsze osiągając wysokie ceny. W 2017 roku w domu aukcyjnym Sotheby’s sprzedano „Portret damy w czarnej sukni i płaszczu na tle czerwonej draperii za 3 mln funtów, a w lipcu 2020 roku Christie’s wystawił „Portret młodej kobiety trzymającej łańcuch”, za którą nabywca zapłacił prawie 4 mln funtów. Najdroższym dziełem flamandzkiego malarza pozostaje od 2002 roku monumentalne płótno „Rzeź niewiniątek”, sprzedane w domu aukcyjnym Sotheby’s za 49,5 mln funtów, ośmiokrotnie przebijając górną estymację.
– Długo pracowaliśmy nad tym, aby ten obraz trafił na naszą aukcję. Sprzedaż dzieła tej klasy i wartości na aukcji w Polsce to wydarzenie o niebywałym znaczeniu, świadczące o rosnącej roli naszego rynku sztuki, który dogania dojrzałe rynki zachodnie. Jesteśmy przekonani, że polski rynek dzieł sztuki ma duży potencjał, a inwestowanie w arcydzieła malarstwa czy rzeźby będzie nadal zyskiwać na znaczeniu, pomimo trudnej obecnie sytuacji geopolitycznej – mówi Juliusz Windorbski, Prezes DESA S.A.
Wystawę poprzedzającą aukcję odwiedziło ponad 3 tysiące zwiedzających, wśród których znaleźli się miłośnicy sztuki a także zorganizowane wycieczki mogące liczyć na oprowadzenie i poznanie historii tego niemal czterystuletniego dzieła.
Architekt FBT Pracownia Architektury i Urbanistyki
Architekt Kazimierski i Ryba sp.j.
Architekt Kazimierski i Ryba sp.j.
Architekt PRC Architekci
Architekt, założyciel nsMoonStudio
Generalny projektant, właściciel S.A.M.I. Architekci