To będzie najdroższy obiekt kultury w historii Polski. Ogłoszono konkurs na Pałac Saski

22 marca br. ogłoszono konkurs architektoniczny na odbudowę całego kompleksu na który składają się Pałac Saski, Pałac Brühla i kamienice przy ul. Królewskiej w Warszawie. Zapowiada się, że będzie to najdroższy obiekt kultury w historii Polski.

• Odbudowa Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej zakłada przywrócenie historycznych gmachów w formie z sierpnia 1939 r.
• 22 marca br. rozpisano konkurs architektoniczny na odbudowę całego kompleksu na który składają się Pałac Saski, Pałac Brühla i kamienice przy ul. Królewskiej w Warszawie.
• Oddanie do użytku gmachów zaplanowane jest na 2030 r.
• Odbudową kompleksu zajmuje się spółka Pałac Saski.

Z wysadzonego ostatecznie przez wojska niemieckie Pałacu Saskiego w grudniu 1944 r. ocalały jedynie fragmenty kolumnady z Grobem Nieznanego Żołnierza. Odbudowa Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12 zakłada przywrócenie historycznych gmachów w formie z sierpnia 1939 roku. Miejsce, które przez niemal 400 lat tętniło życiem, ma powrócić do 2030 r. na mapę Warszawy.

Konkurs na Pałac Saski opublikowany

Rozpoczyna się kolejny etap inwestycji odbudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego. 22 marca br. przesłane zostały do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (TED) materiały dotyczące konkursu na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ul. Królewskiej 6, 8 i 10/12 w Warszawie.

22 marca br. rozpisano konkurs architektoniczny na odbudowę całego kompleksu na który składają się Pałac Saski, Pałac Brühla i kamienice przy ul. Królewskiej w Warszawie, fot. mat. prasowe

Zgodnie z zapisami wspomnianej ustawy odtworzenie zespołu pałaców i kamienic ma się dokonać na podstawie ich zewnętrznego kształtu architektonicznego z 31 sierpnia 1939 r., natomiast wnętrza będą musiały sprostać potrzebom przyszłych użytkowników. W związku z tym niezbędne jest dokładne zbadanie źródeł historycznych, w szczególności zachowanych planów, fotografii i szkiców.

Do zagospodarowania wnętrz odniósł się Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński podczas konferencji prasowej 22 marca br.:

W oparciu o program funkcjonalno-użytkowy wiemy, że te trzy nieruchomości - Pałac Saski, Pałac Brühla oraz kamienice przy ul. Królewskiej - będą zajmowane przez Senat Rzeczpospolitej, Urząd Wojewódzki oraz instytucje kultury (…).

Jednym z zadań stojących przed architektami będzie również czytelne wyodrębnienie Grobu Nieznanego Żołnierza z odbudowanej kolumnady Pałacu Saskiego, co – jak podkreślił minister – „było od dawna oczekiwane”. Jednym z wymagań konkursu jest również odtworzenie ogrodu przy pawilonie Becka wraz z ogrodzeniem, umożliwiającym swobodną komunikację z Ogrodem Saskim. Zgodnie z zapisem ustawy "układ urbanistyczny placu Marszałka Józefa Piłsudskiego wraz ze znajdującym się na nim Grobem Nieznanego Żołnierza, pomnikiem Józefa Piłsudskiego, Krzyżem Papieskim, Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r. oraz pomnikiem Lecha Kaczyńskiego jest nienaruszalny". 

Obecny na konferencji prezes spółki Pałac Saski Jan Edmund Kowalski podziękował za współpracę przy opracowaniu konkursu Stowarzyszeniu Architektów Polskich.

Konkurs będzie przeprowadzany dwuetapowo, w pierwszym etapie nastąpi preselekcja biur architektonicznych, do drugiego zaprosimy pięć z nich - zaznacza Jan Edmund Kowalski.

Jak przewiduje harmonogram inwestycji, pierwszy kwartał 2023 r. to czas uruchomienia konkursu na opracowanie projektu architektoniczno-urbanistycznego odbudowy zachodniej pierzei pl. Piłsudskiego w Warszawie. Formalne jego rozpoczęcie poprzedzić musi jednak publikacja ogłoszenia o zamówieniu publicznym w Suplemencie do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej (TED – Tenders Electronic Daily). Takie ogłoszenie wysłano dziś do publikacji i w ciągu maksymalnie 5 najbliższych dni roboczych zostanie przetłumaczone na 24 języki urzędowe Unii Europejskiej. W momencie pojawienia się ogłoszenia na stronie TED, operator konkursu – Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP) – udostępni regulamin oraz wszelkie wymagane materiały i opracowania pozwalające na zgłoszenie udziału w konkursie.

Najdroższy obiekt kultury w historii Polski

Nawiązując do historii tego miejsca, odtworzone budynki zachodniej pierzei placu Piłsudskiego również będą pełnić funkcje publiczne. Mają zostać przeznaczone m.in. na potrzeby Kancelarii Senatu RP oraz Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Prawdopodobnie w Pałacu Brühla, izba wyższa parlamentu RP uzyska dodatkowe przestrzenie niezależne od kompleksu parlamentarnego, który dziś dzieli z Sejmem RP. Kwestię lokalizacji Kancelarii ostatecznie rozstrzygnie jednak zwycięski projekt architektoniczny. Jednocześnie odtworzony kompleks budynków ma być miejscem ogólnodostępnym, ustawa zapewnia bowiem wykorzystanie ich przestrzeni na działalność kulturalną, edukacyjną lub społecznie użyteczną.

Spółka Pałac Saski została powołana na mocy specustawy do przygotowania odbudowy Pałacu Saskiego. W specustawie podano, że koszt odbudowy Pałacu Saski i sąsiednich budynków wyniesie 2,4 mld zł. Możemy już się spodziewać, że finalnie inwestycja może być jeszcze droższa.

Kiedy realnie może rozpocząć się odbudowa? Wiceminister kultury Jarosław Sellin w rozmowie PAP powiedział, że jeżeli konkurs architektoniczny zostanie rozstrzygnięty w 2023 roku, to "realne prace budowlane są możliwe w przyszłym roku". Zaznaczył, że cały kompleks powinien zostać odbudowany do końca tej dekady.

Podobał się artykuł? Podziel się!