
Za nami rozstrzygnięcie konkursu na koncepcję aranżacji zieleni tuż przy Pałacu Kultury i Nauki (tzw. Aorty Warszawy). Projekt pracowni BudCud zdobył wyróżnienie w konkursie. Przedstawiamy szczegóły projektu wraz z wizualizacjami.
Aorta Warszawy to funkcjonalny, ale też wielofunkcyjny tunel komunikacyjny - podłużny zwornik łączący ważne istniejące elementy otoczenia: przyległe ulice, Dworzec Centralny oraz Dworzec Śródmieście, Pałac Kultury i Nauki oraz przystanki komunikacji zbiorowej, jak i nowo przyległe wnętrza urbanistyczne, które zostały dedykowane miejskim aktywnościom o zróżnicowanej intensywności. Nadrzędnym celem projektu jest usprawnienie cyrkulacji na obszarze opracowania, co podkreśla także logika form przestrzennych: najszerzej jest tam, gdzie najwięcej ludzi.
W miejscowym planie zagospodarowania na terenie projektu przewidziano intensywną zabudowę, jednak obszar ten wymaga interwencji już teraz, ponieważ jakościowo nie odpowiada randze lokalizacji oraz ambitnemu profilowi miasta.
Bardzo ważnym elementem projektu rewitalizacji obszaru jest zieleń - zintensyfikowana i zdywersyfikowana służy tu nie tylko jako czynnik humanizujący rozległą przestrzeń, ale też staje się symbolem aspiracji Warszawy jako zrównoważonego miasta.
Aorta warszawska jest przestrzennym zapisem dynamiki stolicy i jej progresywnego, współczesnego charakteru. Forma zagospodarowania manifestuje prędkość i refleks – także w reagowaniu na zmieniające się potrzeby, życzenia oraz aspiracje mieszkańców miasta. Projekt podkreśla to, jaka jest Warszawa - formalnie i kontekstualnie zróżnicowana, aspirująca oraz “obecna” - ale też manifestuje to, jaka chce być: demokratyczna, inkluzywna i futurystyczna. Na wskroś wielkomiejska.
W projekcie ważny jest także aspekt zrównoważonego rozwoju przestrzeni oraz społeczności, nawet tymczasowej, jaką Aorta ma potencjał wykreować. Dlatego wprowadzono mniejsze “kieszonkowe” wnętrza, a dotychczasowa funkcja Patelni jako miejskiego katalizatora zyskała estetyczną i funkcjonalną oprawę; wprowadzono zróżnicowaną, naturalistyczną zieleń odbudowującą miejski biotop jako uzupełnienie obecnego drzewostanu; a istniejące materiały wykończeniowe planuje się wykorzystać ponownie przy układaniu nowego zagospodarowania.
Projekt Aorty to syntetyczny zapis trajektorii ruchu, uzupełniony obszarami nowych miejskich funkcji. Główną trasę terenu opracowania na osi wschód - zachód podkreśla właśnie Aorta, czyli abstrakcyjny “tunel - bulwar”, wytworzony dzięki wykorzystaniu linearnych murków granicznych / nowych miejskich “krawężników”, owalnych kwietników, które swoim kształtem wskazują kierunek ruchu oraz sekwencji dedykowanych latarni ulicznych. Przestrzenie oraz ich wyposażenie operują prostymi formami geometrycznymi, mocno czerpiąc ze stołecznego kontekstu: rampujące murki to przetworzenie socrealistycznego detalu Pałacu Kultury i Nauki, elipsy – zredukowane typowe kwietniki, a lampy i zadaszenie placu Warszawy to hołd złożony modernistycznym geometriom obiektów Trasy Średnicowej.
Centralny bulwar Aorty na zachodnim krańcu otwiera się strefą zazielenionej, wielofunkcyjnej “Poczekalni” na Dworzec Centralny. Na dwóch z wyciętych w granitowej posadzce elipsoidalnych placach można przysiąść pod koronami drzew, a trzeci z nich może funkcjonować jako otwarta galeria sztuki w przestrzeni miejskiej, miejsce prezentacji miejskich projektów lub obszar aktywności konsultacyjnych.
Natomiast wschodni kraniec Aorty zamykają: zrewitalizowany obszar “Patelni” oraz nowy plac Soczewki Warszawy, który przejmuje funkcje katalizatora spektakli aktywności obywatelskiej.
Patelnia 2.0 służy przede wszystkim efektywnej komunikacji wokół węzła przesiadkowego – poszerzone schody oraz nowo wprowadzona rampa przy południowej skarpie sprawnie upłynniają przepływ użytkowników. Zaaranżowany owalny plac z wyższymi zimozielonymi drzewami po raz kolejny podkreśla zrównoważone aspiracje miasta.
Soczewka Warszawy, znajdująca się na nowym, powiększonym dachu wejścia do metra przejmuje funkcje przearanżowanej Patelni. Jej ondulująca miękka nawierzchnia pozwala na intuicyjne korzystanie z miejsca – czy to jako hyde parku, czy też miejsca relaksu i rekreacji. Plac wydziela owalna, odbijająca otoczenie pergola, której konstrukcję stanowią wejścia i windy do metra oraz miejskie i obywatelskie słupy ogłoszeniowe. Zadaszenie kadruje spektakularne sylwety miejskiej panoramy, będąc idealnym miejscem także do transmisji miejskich wiadomości i wydarzeń. Na dachu Soczewki zainstalowano panele solarne, dzięki którym można oświetlić nowe miejsce spotkań.
Prostopadle do bulwaru Aorty, na osi Pałacu Kultury i Nauki zlokalizowane są przeprojektowane istniejące już place: strefa wejścia do Dworca Śródmieście (Plac Dworcowy) oraz Plac Kwietny w parku przy PkiN.
Na Placu Dworcowym pojawiły się drzewa – smukłe brzozy, których gęsta aranżacja na owalnym placyku z odzyskanej kostki granitowej zbija nieprzyjazną skalę miejsca, a także zapewnia miejsce odpoczynku. Pomiędzy donicami z drzewami ustawiono ławki projektu Jerzego Sołtana.
Zrewitalizowny Plac Kwietny utrzymuje istniejące baseny kwiatowe, zakładając w nich różanki – w odcieniach bieli i czerwieni, aby nawiązywały do obchodów niepodległościowych. Na tym obszarze wprowadzono także nowe siedziska oraz subtelne instalacje wodne, komlementując istniejące wokół fontanny i zbiorniki wodne. Same kwatery parkowe zostały zrewitalizowane poprzez nasadzenie roślin okrywowych oraz grup bukszpanu, które to formują kameralne wnętrza oraz zielone ściany ekspozycyjne dla sztuki, która może być wystawiana w kwaterach parkowych. Park przy PkiN może służyć jako ambasada Parku na Bródnie, ze sztuką prezentowaną w otoczeniu intensywnej zieleni.
Aorta warszawska to kompleksowy projekt podkreślający wernakularny charakter stolicy – użytkowy, wielofunkcyjny, ale też inkluzywny I zrównoważony.
© Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
Architekt, założyciel nsMoonStudio
Generalny projektant, właściciel S.A.M.I. Architekci
Dyrektor Generalny Biuro Architektoniczne WIZJA Sp. z o.o.
Architekt, założyciel Susuł & Strama Architekci
Architekt, założyciel Susuł & Strama Architekci
Architekt, właściciel Plus Architekci